Litende lililo jema, kwa hilo ufurahie,
Litende linalovuma, bidii sana utie,
Litende kama huduma, watu wote uwambie,
Litende hilo litende!
Litende la kuswifiwa, tena wingi wa nidhamu,
Litende kufahamiwa, liwapo hilo muhimu,
Litende utatendewa, kisasi kingali humu,
Litende hilo litende!
Litende likunasuwe, tena kwa mema matendo,
Litende ulitatuwe, usiselee u kando,
Litende tulitambuwe, hata kama ni kishindo,
Litende hilo litende!
Litende liwalo heshima, kwa hilo tukuheshimu,
Litende bila hujuma, ili watu wafahamu,
Litende bila kukwama, hilo lisilo hukumu,
Litende hilo litende!
Litende la kuvutia, hilo liwe lapendeza,
Litende likikujia, ila muhimu kuwaza,
Litende likitukia, bila mtu kuchokoza,
Litende hilo litende!
Litende likashamiri, wengine wasaidike,
Litende lililo heri, si kwamba utambulike,
Litende lisilo shari, wote wakafaidike,
Litende hilo litende!
Litende kutatulika, lililo la maadili,
Litende likikufika, wengine wakikubali,
Litende bila kufoka, siseme bila kujali,
Litende hilo litende!
Litende lenye amani, bila watu kuumbua,
Litende tena makini, iwapo unalijua,
Litende tukabaini, hilo unalotambua,
Litende hilo litende!
© Kimani wa Mbogo (22/03/2017)
Shairi hili ni mfano mzuri wa ushairi wa Kiswahili unaotumika kufundisha maadili na kanuni za nidhamu. Linasisitiza umuhimu wa kutenda mambo mema na kuishi maisha yenye maadili. Katika shairi hili, mwandishi anatumia mbinu za ushairi kama vile majazizo na methali kufikisha ujumbe wake kwa wasomaji.
Mwandishi anasisitiza umuhimu wa kufanya mambo mema kwa kufuata kanuni za nidhamu. Anawataka wasomaji kufanya kazi kwa bidii na kufuata maadili ya kazi. Pia, anasisitiza umuhimu wa kuwa na heshima kwa wengine na kutenda kwa uaminifu ili kuleta amani na ustawi katika jamii.
Shairi hili linatumia lugha rahisi na inayoeleweka kwa urahisi. Kwa hiyo, linaeleweka kwa kila mtu, bila kujali elimu yake. Linashauri watu kutenda kwa upendo na amani na kufanya mambo kwa kuzingatia mazingira na watu wanaotuzunguka.
Kwa ujumla, shairi hili ni mfano mzuri wa jinsi tamaduni zinavyotumia ushairi kuwasilisha maadili yao. Linasisitiza umuhimu wa kuwa na kanuni za nidhamu na kufuata maadili ya kazi na kuwa mwaminifu katika mambo yote. Shairi hili ni muhimu kwa watu wote kwa sababu linawakumbusha kufanya mambo mema kwa kuzingatia maadili na nidhamu.
